JIFUNZE KUSEMA HAPANA

Maisha yako yanategemea uumbaji wako. Unanachotakiwa kukijua ni kwamaba una mambo mengi unayohitaji kuimarisha na kuifanya ili kuwa ya ajabu (ya tofauti). Ikiwa unafikiri maisha yako hayatoka kwa udhibiti wako, ni kwa sababu umechagua kuacha udhibiti. Maisha yako yataboresheka wakati unapofahamu maisha sio kitu cha kuvumilia au kusubiria. Ni uzoefu wa uumbaji wako mwenyewe. Na uzoefu unapatikana katika kufanya jambo zaidi na zaidi, hata kama unafanya na hupati mafanikio.

Wiki au siku michache ziliyopita, nimejaribu kuwaonyeshea watu baadhi ya ishara kwamba wewe nimeanza kuchukua hatua za kufanya vitu vyenye malengo na mtazmo mkubwa. Hata wewe mudau huu ukiwa unasoma jambo hili na ume bahatika kutambua kwamba wewe pia una nafasi ya kufanya jambo, kwa kweli, ni mtu mwenye malengo na mtazamo (mfanikishaji) jumla (na kamwe usihisi kuwa ni vibaya)

Wakati unapanga mambo yako kufanikiwa, kuna rafiki ambao hua wanjitokeza pia kukupa ushauri au kuomba msaada kwako. Kwa muda wote unapojaribu kufuatilia sababu za wao kusaidiwa au yale ambayo wao wanaomba kusaidiwa kwa namna moja au nyingine yanakua hayana mchango kabisa katika ukamilishaji wa malengo yako na pia hata kwao hayatawasaidia kukamilisha malengo yao kivile, lengo kuu ni kufurahishana zaidai. Katika hali hii unajikuta kwa muda mrefu kuwa una wakati mgumu sana kusema HAPANA, kwakua ni rafiki ambaye anaomba kibali au msaada, mtu ambaye anataka kufanya kitu ambacho hutaki kufanya au hata mgeni.

Mimi pia nimekuwa huko. Nilikuwa na wakati mgumu sana kusema watu hapana, hasa wakati nilipopenda sana. Sikuhitaji kuonekana kama siwajali au nawakwaza. Nilitaka kila mtu awe na uwezo wa kuniona na kufikiria kuwa nilikuwa mtu mzuri sana ambaye ajawahi kuwapo kwao. Kwa hiyo nikajikuta nawaambia ndiyo kila kitu, kama mialiko ya sherehe mbalimbali na kukutana na marafiki ambapo ni safari ambazo sikuwa na nia yoyote, naweza kusema hizi zilikua ni neema ambazo zimenisababisha kupoteza uelekeo kwa namna moja au nyingine kabisa, nimejikuta katika mahusiano na watu ambao kwa hakika sikusagwa nao kabis. Sikuweza kujua jinsi ya kusema hapana bila kujisikia hatia sana. Na kama nikisema hapana, mara zote kulifuatana na udhuru mkubwa, kwa kawaida ni uongo ngumu.

Zaidi, nikiwa chuo kikuu, nilikutana na msichana ambaye hakuwa na shida katika kusema neno hapana. Yeye hakuhisi wala hakuona shida au haja ya kutoa udhuru. Kama ikiwa hakutaka kufanya kitu, yeye alisema tu, "Hapana, mimi sitofanya hilo." Ikiwa hakutaka kwenda mahali fulani, alikuwa waaminifu, akisema, "La, kwakweli nimechoka sana usiku huu" au "Hapana, ninahisi tu kama kuwepo tu nyumbani." Sikuwa na hisia na yeye kwa sababu ya hili. Nilitambua kwamba wakati yeye akisema hapana, hakuwa na sauti nzuri au ya kutisha kifupi alikua anakatisha tamaa kabisa. Yeye hakutaka kuonekana kuwa mwenye ubinafsi au kama mtu ambaye huwezi kuzingatia. Pia hakuwa na sauti kama mfanikishaji, jambo ambalo sikutaka kuwa tena kua nae karibu katika ufanyaji mambo yangu.

Kwa hivyo, nilijifunza kutoka kwake. Zaidi tulivyozidi, zaidi nilianza kusema hapana kwa watu pia. Bila hata kutambua hilo, kwakweli alinifundisha jinsi ya kufanya zaidi ya kile nilitaka badala ya kile watu mwingine alitaka nifanye. Leo, naweza kusema sina tatizo kubwa la kusema hapana kwa watu. Bila shaka, mimi kutambua kwamba wakati mwingine unasema ndiyo, hata kama hutaki. Lakini kwa sehemu kubwa, hakuna hata mmoja wetu anayepaswa kuwa na shida kubwa kwa kusema "hapana." Ikiwa unafanya tofauti, basi soma vidokezo hivi 10 kuhusu jinsi ya kusema hapana kwa chochote. Utajisikia vizuri zaidi wakati utakapofanikisha.

Kuwa waaminifu badala ya kufanya mambo ngumu

Njia pekee niliyokuwa nikisema kuwa hapana ni wakati nilipofanya  kwenye kundi la watu wa kutoa udhuru mkubwa na kunga uongo kama, "Siwezi, muda huo nakwendea kwa bibi yangu” na baada ya hapo mimi huenda kfanya mabo yangu mengine. " Ilikuwa ni jambo la kushagaza sana. Nakushauri sifanye hivyo. Kutunga visingizio na sababu nyingi sana na udhuru itakufanya kuonekana dhaifu! Na kuunda uongo ngumu ni kuujiongezea shida kwa sababu muda wote utakua una wasiwasi juu ya kua kama ukigundulika au kama ulielekeza kitu fulani je watapata au hawatapata. Ni vema ukatuambia ukweli! Sema kitu kama, "Siwezi kwenda nje, mimi leo nimechoka sana. Nataka tu kupumzika tu  usiku wa leo." Au, "Sitaki kufanya hivyo mimi sina nia." Kuweka hivyo  inafupisha, ina onekana vizur na rahisi. Ni rahisi kama hiyo tu!

Waheshimu

Unapaswa kuwa waaminifu, lakini hiyo haina maana unahitaji kuwa waaminifu kikatili. Usiwe kama, "Haki ya  Mungu, siwezi kamwe kufanya hivyo!" au "Wewe, kwa nini napenda kufanya hivyo?" Hiyo ni mbaya na hiyo ndiyo itafanya watu waweze kufikiri wewe hufanya dharau au hujali. Kama nilivyosema, rahisi, "Hapana nashukuru," ndiyo njia yako bora ya kuwajibu watu wanao kupa mwaliko ambao wewe huwezi kuhudhuria. Kumheshimu mtu anayekuomba ufanye kitu.

Usiombe msamaha sana

Ukisha mwambia au ukishawaambia hapana, usianza kuomba msamaha kama umekosea sana. Hiyo itakufanya uoneke kuwa na hatia na pia huenda kumfanya mtu mwingine awe na hasira. Baada ya yote, ikiwa unaomba msamaha, hiyo inafanya kuwafikiri kwamba labda wanapaswa kuchanganyikiwa kwa wewe kusema hapana. Nilikuwa nikifanya hivyo wakati wote. Sasa ninakataa kwa ufupi na rahisi, "Samahani, nimechoka sitakwenda nanyi leo" na kuacha hiyo. Wakati mwingine, sihisi hata haja ya kusema hivyo.

Jaribu kuhusianisha mambo

 Kwamfano, unakuta rafiki yako anaomba muende kupata dinner mahali fulani, lakini huna hisia au ungependa kwenda na rafiki tofauti. Unaweza kumjibu kama, "Siwezi usiku huu, lakini unaonaje tukifanya wiki ijayo?" Au marafiki zako wanataka kutazama filamu moja, lakini huna. Usipate shida we pendekeza movie unafikiri watapenda badala yake. Daima unahitaji kua makini unaposema hapana leo, lakini wakati mwingine unafanya. Sasa hakuna kitu kibaya na hicho. Wewe pekee huwezi kufanya kila mtu kuwa na furaha, fanya yaliyoyamaana kwako.

Kuwa imara

Wakati wa kusema hapana, ni muhimu sana kuwa imara katika uamuzi wako kwa mtu yeyote atakayefikiria anaweza kuchukua faida yako na kukushawishi kufanya kinyume. Lakini kama wewe ni imara tangu mwanzo, hawana uwezekano mkubwa wa kujaribu kukubadili wewe kufanya kile wanachotaka.

Eleza kama lazima

Ikiwa mtu huyu hatakuacha kukushawishi zaidi ili ubadilishe akili yako, kwa kutoa maelezo kukuonyesha kuwa ni lazima ufanye anavyotaka. Hapo utalazimika kutoa maelezo kwa ufupi au kwa kina, ili kusaidia kuondoa mtazamo mbaya juu yako. Sema, "Nimekuwa na wiki ndefu ya kazi na nimekuwa bize muda wote hii imenifanya kuchoka sana," au "Nilifanya hivyo hapo awali na sikunipenda, hivyo sitaki kufanya tena”.

Usihisi hatia

Kuwa ujasiri, usijisikie hatia kuhusu kusema hapana. Sote tunapaswa kusema hapana wakati mwingine na ingawa wakati mwingi huonekana kuwa sio yakupendeza sana, hiyo haina maana kuna kitu chochote kibaya katika hilo. Usijilazimishe kusema ndiyo, kwa sababu unahisi watakuona mbaya. Hakuna chochote kibaya kwa kumshawishi mtu akubaliane na unachotaka wewe! Ikiwa unajisikia hatia, hiyo itajionyesha na kisha hata wao pia wanaweza kuhisi kama unapaswa kujisikia hatia, nadhani hilo unajua?

Usiwekatae tu bila ya kusudi la kufanya hivyo

Kipindi cha nyuma, sikujua jinsi ya kuwaambia watu hapana, nilifanya hivyo wakati wote, hasa kwa wasichana. Msichana anganiuliza naomba twende mahali fulani, ingawa sikuwa na nia, nilikua najikuta tu kujisikia vibaya kusema hapana. Kwa hivyo, nilipenda kusema mambo kama, "Siwezi muda huu wa leo, unaonaje kesho?" hata ingawa sikuwa na nia ya kufanya hivyo milele. Nilikuwa nimekuwa na matumaini kwamba kama ningeendelea kuifuta ahadi yake kwa kuisogeza mbele kila siku, hatimaye atapata kuachana na kunishawishi kibinafsi peke yake. Hiyo ni maana kua nilikua na uoga wa kusema hapana. Usifanye hivyo! Ikiwa hutaweza kufanya hivyo, usimwambie ungependa, unatarajia mtu mwingine atasahau au kudhalrau. Haifanyi kazi kwa njia hiyo. Unapo amua kusema hapana sema ukionyesha pia kusudi lako la kufanya hivyo, usifiche weka wazi.

Tambua wakati wa kusema ndio

Ingawa ni muhimu kusema hapana wakati mwingine, ni muhimu pia kujua wakati unapaswa kusema ndiyo. Mara tu unapoanza kusema hapana, huenda ukajaribu kusema hapana wakati wote, lakini hilo linaweza kuwatenganisha. Kwa mfano, hua una kwenda kwenye sherehe ya kuzaliwa kwa rafiki yako kila mwaka, lakini unaona wazi unapaswa kufanya juhudi kusherehekea. Huna budi kusema ndiyo kwa mahusiano unayotaka kuendelea, lakini unapaswa kusema ndiyo katika matukio muhimu unayoalikwa. Fikiria mwenyewe mambo ambayo una wajibu wa kusema ndiyo na bila kujali.

Endelea na mada nyingine

Mara tu unaposema hapana, sio tu kukaa hapo chini wewe na akili ukifikiri juu hayo. Endelea na mada nyingine kuashilia kitu alichokueleza kua sio mpango mkubwa, ukizingatia sababu za msingi kweli sio! Hapo tu sema, "Naam, shukrani," na kisha kuwa kama, "Basi tunafanyaje juu ya mtihani huo ujao wa biolojia?" au chochote. Hii inaonyesha kwamba haipaswi kuwa na hisia mbaya kati ya mmoja wenu.

Aksante!

By Innocent Msanzya